11 september 2024
Elvira Derks, werkzaam bij afdeling Kwaliteit en Veiligheid, zet zich de laatste jaren in om laaggeletterdheid aan te pakken. Landelijk zie je dat gemiddeld 12% van de bevolking moeite heeft met lezen, schrijven en daarmee ook het begrijpen van gezondheidsinformatie. Vooral in regio’s zoals de Oostelijke Mijnstreek, waar laaggeletterdheid in sommige gemeentes zoals Kerkrade oploopt tot 25%, is de impact groot. Binnen Zuyderland speelt dit thema dan ook een belangrijke rol.
Elvira's carrière bij Zuyderland begon 34 jaar geleden als leerling-verpleegkundige. Inmiddels is ze een ervaren professional die zich binnen het team Persoonsgerichte Zorg specifiek richt op laaggeletterdheid. Haar betrokkenheid bij dit thema is zowel professioneel als persoonlijk: "Als verpleegkundige en ook als mantelzorger heb ik altijd het belang ingezien van goede communicatie met patiënten. In de zorg merk je dat laaggeletterdheid veel raakvlakken heeft met de gezondheid. Patiënten die moeite hebben met lezen en schrijven, hebben vaak ook minder gezondheidsvaardigheden. Wat kan leiden tot ernstige problemen zoals het niet innemen van medicatie, het missen van afspraken en het niet naleven van leefregels."
Zuyderland werkt actief samen met partners in de regio om laaggeletterdheid aan te pakken. De zorginstelling is aangesloten bij de coalitie Laaggeletterdheid in de Westelijke Mijnstreek en het Bondgenootschap Laaggeletterdheid Oostelijke Mijnstreek. Deze samenwerkingen zorgen ervoor dat laaggeletterdheid binnen Zuyderland steeds meer aandacht krijgt. Een van de belangrijkste doelen is om bewustzijn te creëren onder zorgprofessionals. Zuyderland biedt workshops, scholingen en e-learnings aan, zodat medewerkers leren hoe ze laaggeletterde patiënten kunnen herkennen en de informatie begrijpelijk kunnen overbrengen.
Een initiatief binnen Zuyderland is de inzet van taalambassadeurs. Dit zijn mensen die zelf laaggeletterd waren en door scholing hebben leren lezen en schrijven. Zij vervullen een adviserende rol bij verschillende projecten binnen Zuyderland. Deze ambassadeurs brengen een uniek perspectief mee, omdat zij precies weten tegen welke problemen laaggeletterde patiënten aanlopen. Daarnaast is er een escapespel ontwikkeld, waarmee zorgverleners zelf kunnen ervaren hoe het is om laaggeletterd te zijn. Dit helpt om empathie en begrip te vergroten, wat uiteindelijk leidt tot betere zorg.
"Het taboe op laaggeletterdheid is nog altijd groot," legt Elvira uit. "Veel mensen verbergen het en zijn ware meesters in het opzetten van een masker. Dit maakt het voor zorgverleners lastig om in te schatten of een patiënt de informatie goed heeft begrepen."
Laaggeletterden maken vaak meer gebruik van zorg omdat ze hun gezondheid niet goed kunnen interpreteren. Dit leidt tot een hogere zorgvraag, bijvoorbeeld bij huisartsen. Tegelijkertijd zie je dat zij minder vaak naar het ziekenhuis gaan, mogelijk door angst of schaamte. Dit onderstreept hoe belangrijk het is dat Zuyderland aandacht besteedt aan dit thema.
Wat Zuyderland onderscheidt van andere zorginstellingen is dat op veel vlakken een stuk bewustwording al gecreëerd is. Hierdoor kunnen er ook concrete stappen gezet worden, zoals het taalpunt: een centraal punt waar laaggeletterde patiënten terechtkunnen voor hulp. Daarnaast zie je dat het management volledig achter dit belangrijke thema staat, vooral gezien de hoge laaggeletterdheid in onze regio.
“Deze focus op inclusiviteit maakt Zuyderland voor mij een aantrekkelijke werkgever. Zuyderland biedt veel mogelijkheden om te groeien binnen de organisatie," zegt Elvira. "Het is een grote organisatie waar je verschillende stappen kunt maken, of je nu verpleegkundige bent, onderzoeker of in een ondersteunende rol werkt. Persoonlijke ontwikkeling wordt gestimuleerd, en er is ruimte om te switchen naar een functie die beter bij je past."
Wil jij zelf een bijdrage leveren vanuit de zorg en een vervolg geven aan de aanpak van laaggeletterdheid? Neem dan een kijkje op onze vacaturepagina!